تاب‌آورسازی شهرها تکلیف عمومی
حفظ دبیرخانه با مشارکت مردم و دستگاه‌ها دبیرخانه کشوری تاب‌آوری افتخار مدیریت شهری همدان
در یازدهمین نشست شهراندیشی وجود دبیرخانه کشوری شهرهای تاب‌آور در همدان افتخار مدیریت شهری بیان شد و بر حفظ این دبیرخانه در شهر با مشارکت مردم و دیگر دستگاه‌ها تأکید شد.
به گزارش روابط عمومی شورای اسلامی شهرهمدان به نقل از روزنامه هگمتانه، یازدهمین نشست شهراندیشی با موضوع شهرداری همدان دبیرخانه کشوری شهرهای تاب‌آور، چالش‌ها و فرصت‌ها با حضور رضوان سلماسی رئیس مرکز مطالعات و پژوهشهای شورای شهر همدان، علیمردان طالبی مدیرکل مدیریت بحران استانداری همدان، وحید علی‌ضمیر معاون خدمات شهری شهردار همدان ظهر شنبه در مرکز مطالعات و پژوهشهای شورای اسلامی شهر همدان برگزار شد.
سلماسی: شهرنشینی پایدار نیازمند مشارکت مردم
رئیس مرکز مطالعات و پژوهشهای شورای شهر همدان در این نشست با بیان اینکه افزایش جمعیت شهرنشین یکی از عوامل اصلی و مؤثر در روبه‌رو شدن با مخاطرات مختلف است، اظهار کرد: مخاطرات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد و تاب‌آوری امروز یک مؤلفه اصلی در زندگی بشر است.
رضوان سلماسی با تأکید بر اینکه کاهش خطرپذیری هزینه نیست و سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود، تصریح کرد: ما باید برنامه‌ریزی داشته باشیم که چگونه یک بحران را مدیریت کنیم که کمترین تنش را داشته باشیم.
وی در ادامه سخنانش عنوان کرد: در زمینه تاب‌آوری توجه به حوزه تاب‌آوری مدیریتی بسیار مهم است که باید در این حوزه سیاست‌گذاری لازم و برنامه‌ریزی داشت، مدیری که به تاب‌آوری واقف باشد می‌داند که باید یک شهرنشینی پایدار داشته باشیم که البته این با مشارکت‌پذیری مردم امکان‌پذیر است و نیاز به سیاست‌گذاری در حوزه مشارکت‌پذیری مردم است.
سلماسی با تأکید بر اینکه مدیران باید در عرصه‌های مختلف و در بحران‌های مختلف، تاب‌آوری داشته باشند، تصریح کرد: وقتی بحران مدیریت نمی‌شود تاب‌آوری در آن بخش دچار خلل می‌شود.
سلماسی بر برگزاری دوره‌های آموزشی به صورت عام و خاص و با یک برنامه‌ریزی برای انتخاب و به‌کارگیری مدیران تأکید کرد و افزود: موضوع بعدی توجه به منابع مدیریتی است، تأمین موارد مورد نیاز در بحران‌های مختلف یکی از الزاماتی است که باید در دستور کار قرار گیرد.
وی ضمن اشاره به لزوم دسترسی به فناوری مورد نیاز و زیرساخت‌های لازم، اظهار کرد: اگر منابع مورد نیاز در برخورد با بحران آماده‌سازی نشده باشد باعث می‌شود که نتوان در مقابل بحران مقاومت کرد.
این عضو شورای اسلامی شهر همدان در ادامه با بیان اهمیت فرآیندهای مدیریتی و اجرای دقیق قوانین و استانداردهای مدیریتی، گفت: آنچه در مدیریت بحران مهم است، مدیریت واحد و همسو و هماهنگ است.
رضوان سلماسی با اشاره به آغاز فعالیت دبیرخانه شهرهای تاب‌آور در همدان، عنوان کرد: در شهر پروژه‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری بسیاری در دست اجراست که یکی از این پروژه‌های نرم‌افزاری، ارزیابی اجتماعی پروژه‌ها است که هر عاملی را که در زندگی اجتماعی شهروندان تأثیر می‌گذارد بررسی می‌کند که قبل از اجرای پروژه‌ها باید مورد ارزیابی قرار گیرد.
همه پروژه‌ها باید از نظر تاب آوری بررسی شود
وی اضافه کرد: تاب‌آوری یک موضوع مهم در شهر است که می‌تواند بر رشد اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی اثر بگذارد و تاب‌آوری یکی از ارکان اصلی و مهم مصوبه ارزیابی اجتماعی پروژه‌هاست و این الزام وجود دارد که در شهر و استان هر پروژه‌ای که اجرا می‌شود باید از نظر تاب‌آوری بررسی شود تا حداقل با بحران ناشی از پروژه برخورد نکنیم.
سلماسی در بخش دیگر سخنانش بر به‌روزرسانی زیرساخت‌ها هم تأکید کرد و گفت: افزایش تاب‌آوری اجتماعی ابزار مهمی است که شهرها را زودتر به تاب‌آوری می‌رساند.
این عضو شورای اسلامی شهرهمدان ضمن تأکید بر اهمیت مدیریت بحران محله‌محور، عنوان کرد: شهروندان را باید در محلات به مشارکت در این خصوص دعوت کنیم و شهروندان محلات را آموزش بدهیم و سرمایه‌های اجتماعی جامعه را ارتقا دهیم.
وی در همین خصوص ادامه داد: سرمایه‌های اجتماعی شامل دانشگاهیان، مدیران، تشکل‌های مردمی، سازمان‌های مردم‌نهاد، شوراهای محلی و… هستند که بی‌شک این توان و ظرفیت مردمی اثرات خوبی دارد که باید تقویت شود و از سوی دیگر توان روانی مردم نیز برای بحران تقویت شود.
مدیریت بحران محله‌محوری نیاز به تقویت دارد
سلماسی تصریح کرد: مدیریت بحران محله‌محوری نیاز به تقویت دارد و این مهم می‌تواند در برنامه‌های شهری مورد توجه قرار بگیرد.
رئیس مرکز مطالعات شورای شهر همدان با تأکید بر اینکه انتخاب همدان برای دبیرخانه شهرهای تاب‌آور باید به عنوان یک نشان برای همدان مطرح شود، بر تداوم حضور در پویش شهرهای تاب‌آور جهان نیز تأکید کرد و گفت: آموزش مدیران در حوزه‌های تاب‌آوری و ارزیابی تاب‌آوری پروژه‌ها نکاتی ضروری برای توجه است.
علی ضمیر: انتخاب همدان به عنوان دبیرخانه کشوری شهرهای تاب‌آور افتخار مدیریت شهری
معاون خدمات شهری شهردار همدان هم با اشاره به اینکه انتخاب همدان به عنوان دبیرخانه کشوری شهرهای تاب‌آور یک ظرفیت بزرگ و یک افتخار برای مدیریت شهری همدان است، تصریح کرد: این برای اولین بار در کشور است که اتفاق می‌افتد و امیدواریم با اقداماتی که در شهرداری و مجموعه استان انجام می‌شود، این دبیرخانه دائمی شود.
وحید علی‌ضمیر با بیان اینکه در حوزه تاب‌آوری مفاهیم مشابهی چون افزایش مقاومت و کاهش خطرپذیری شهر مطرح است، گفت: اما تعریف تاب‌آوری در مدیریت شهری متفاوت است.
وی سخنانش را با اشاره به مثالی ادامه داد و افزود: یک درخت در برابر تمام ناملایمات و مخاطرات طبیعی مقاومت دارد و می‌تواند به قدرت اولیه خود بازگردد و این بهترین مثال در خصوص تعریف تاب‌آوری شهر است.
وی در همین خصوص ادامه داد: در مدیریت شهری بنا است که شهری به سطحی از مقاومت برسد که در برابر تمام مخاطرات انسان‌ساز و طبیعی به آمادگی برسد و توان مقابله با بحران را چه قبل و چه در حین و چه بعد از بحران داشته باشد.
معاون خدمات شهری شهردار همدان در ادامه این مبحث گریزی به ساخت شهری در سنوات قبل زد و افزود: شهرها از چندین هزار سال قبل شکل گرفته‌اند و از همان زمان می‌توان گفت با مخاطراتی روبه‌رو بوده اند، در کشور ما ناپایداری شهری وجود دارد به گونه‌ای که به عنوان مثال در آتش‌سوزی بازار تبریز دیدیم که به جهت نوع بافت آسیب‌پذیری بالا بود.
علی‌ضمیر حاشیه‌نشینی را مورد دیگر برای آسیب‌پذیری شهرها عنوان کرد و گفت: از سوی دیگر رشد فزاینده شهرها، مهاجرت از روستاها به شهرها و… باعث مشکلات در مدیریت شهری شده است.
وی با اشاره به اینکه افزایش جمعیت شهری یک چالش پیش رو است و وقوع آن اجتناب‌ناپذیر است، عنوان کرد: حوادث انسان‌ساز و عدم ایمنی در ساخت و ساز شهری و… رویکرد و برنامه‌ریزی زیادی را می‌طلبد که نیازمند مدیریت متمرکز و اقتدارگرا است و البته مشارکت مردم نیز لازم است.
وی با بیان اینکه اکنون ۴ هزار و ۲۰۰ شهر در دنیا عضو پویش شهرهای تاب‌آور هستند که همدان نیز از آن جمله است، اظهار کرد: اصول ده‌گانه‌ای برای این پویش وجود دارد که البته با فضای ایران نیز بومی‌سازی شده است که چند مورد آن شامل سازماندهی در برابر تاب‌آوری، شناسایی سناریوهای مختلف، تقویت ظرفیت اقتصادی، توسعه پایدار شهری، تقویت ظرفیت‌های اجتماعی، ارتقا تاب‌آوری زیرساخت‌ها و… است.
علی‌ضمیر تأکید کرد: آنچه که مهم است این که تاب‌آوری فقط در ساخت و ساز نیست بلکه تاب‌آوری شامل تاب‌آوری اجتماعی، اقتصادی، نهادی و مدیریتی، کاربری و زیست محیطی می‌شود.
وی در ادامه ابراز کرد: شهری تاب‌آور است که در یک بحران کمترین میزان خسارت را ببیند و مشارکت‌پذیری مردم را دارد، توان بالا داشته و به مسائل اشراف کامل دارد.
مردم جزء مهمی در تاب‌آوری شهری هستند
این مسؤول با تأکید بر اینکه مردم جزء مهمی در تاب‌آوری شهری هستند، بر لزوم و ضرورت مشارکت مردم در تاب‌آوری تأکید کرد و گفت: در همین راستا اقداماتی انجام شده است که شامل گام‌های مختلف همچون تشخیص و ارزیابی خطرپذیری و نهادینه‌سازی و… است.
علی‌ضمیر اظهار کرد: به دنبال اجرای سیاست‌های تاب‌آوری هستیم و به موازات مدیریت بحران و پدافند غیرعامل در استان پیش می‌رویم و به دنبال جریان‌سازی این موضوع در شهرهای بزرگ هستیم.
وی با اشاره به اینکه در زمینه عملیاتی آمادگی شهر همدان و مدیریت شهری به عنوان یک اولویت است، عنوان کرد: آموزش یکی از بحث‌های مهمی است که باید بر آن تأکید کرد.
علی‌ضمیر همچنین بر استفاده از منابع، منابع محیطی و… نیز اشاره کرد و افزود: گروه‌های دوام در محلات آموزش دیده‌اند و اگر مشارکت شهروندان در این خصوص نباشد هرچقدر هم کار انجام دهیم، کار عقیم است.
وی عنوان کرد: مباحث آموزش در جهت افزایش مشارکت شهروندان نکته مهمی است که باید به آن تأکید کرد، مانورهایی در خصوص تاب‌آوری برگزار شده است و البته باید بدانیم که منابع ما محدود است و از همین‌رو باید از این منابع به صورت بهینه استفاده کرد.
برای حفظ و تداوم دبیرخانه کشوری شهرهای تاب آور باید اقداماتی انجام شود
وی با اعلام اینکه مدیریت شهری همدان اقدامات مؤثری را در زمینه سیلاب و اصلاح شبکه جمع‌آوری آب‌های سطحی، سیل برگردان‌ها و… انجام داده است، گفت: همدان به دلیل اقداماتی که انجام داد به عنوان دبیرخانه شهرهای تاب‌آور انتخاب شد و برای حفظ و تداوم آن نیز باید اقداماتی انجام شود.
علی‌ضمیر تصریح کرد: قدم اول جریان‌سازی و ایجاد حساسیت در کلان‌شهرها به عنوان اینکه همدان به عنوان دبیرخانه شهرهای تاب‌آور انتخاب شده است و در راستای معرفی شهر همدان است و قدم بعدی تشخیص و ارزیابی در حوزه‌های مختلف مدیریت بحران و تدوین سامانه جامع برخط ارائه خدمات و ایجاد بستری برای اشتراک‌گذاری اطلاعات و آموزش در ارزیابی است که باید مد نظر قرار بگیرد.
وی همچنین به راه‌اندازی بانک اطلاعاتی برای همه شهرها نیز اشاره و بیان کرد: مباحث اطلاعاتی را ارزیابی کنیم و برنامه کاربردی و عملیاتی داشته باشیم و تلاش می‌کنیم که تداوم این دبیرخانه را به طور مستمر داشته باشیم.
طالبی: اصل تاب‌آوری نه شهرداران بلکه خود مردم هستند
مدیرکل مدیریت بحران استانداری همدان نیز در این نشست، با اشاره به اینکه بشر با یک سری اقدامات و ورود به طبیعت باعث به وجود آمدن یک سری مخاطرات برای خودش شد، عنوان کرد: ۳۴ مخاطره طبیعی و غیرطبیعی در کشور داریم که در استان همدان ۲۴ مورد آن را داراست.
علیمردان طالبی بر اهمیت تاب‌آوری در برابر مخاطرات تأکید کرد و با اشاره به بیماری کرونا به عنوان یک مخاطره و اقداماتی که برای مقابله با آن انجام می‌شود، تصریح کرد: بشر به دنبال تاب‌آوری در برابر بلایا و مخاطرات است.
وی با اشاره به اینکه شهرداری‌ها در راستای تاب‌آوری هر ساله هزینه‌هایی می‌کنند، تأکید کرد: اصل تاب‌آوری نه شهرداران بلکه خود مردم هستند و همین مشارکت‌پذیری مردم است که مهم بوده در حالی که اگر مردم آگاه باشند مخاطرات کاهش می‌یابد.
وی با اشاره به اینکه شهرداری همدان، اولین شهری بود که عضو پویش شهرهای تاب‌آور در دنیا شد، عنوان کرد: همدان آمادگی پذیرفتن دبیرخانه شهرهای تاب‌آور را داشت و شهرهای بزرگ کشور به دنبال کسب این عنوان بودند و باید سعی کنیم که این عنوان که فعلاً یک ساله است حفظ شود.
این مسؤول با تأکید بر اینکه اقدامات باید در راستای این عنوان باشد، گفت: پروژه‌ها، اقدامات، رفتار سازمانی و… باید مطابق با این عنوان باشد.
طالبی با اشاره به اینکه عمل و بازتاب و برآیند مهمترین موضوع است، عنوان کرد: نکته مهم این است که البته حفظ دبیرخانه شهرهای تاب‌آور تنها بر عهده شهرداری نیست بلکه تمام دستگاه‌های خدمات‌رسان در این حوزه وظیفه دارند.
انتهای پیام/
دیدگاهتان را بنویسید